czy w sieci - dotyczące albumu Idee fixe.Wydany w b.r. album jest najbardziej zaawansowaną muzycznie propozycją Czesława Niemena. Nagrywał go z zespołem - spełnia on jednakże marginalną rolę (wyjątek stanowią sola Namysłowskiego i Radziejewskiego). Utwory stricte rockowe obok wzbogaconych elementami modern i free-jazzu oraz elektroniczne, quasi-symfoniczne poematy o ciekawej polifonii składają się na oryginalną całość. Warto odnotować wzbogacenie i zróżnicowanie warstwy rytmicznej, interesujące eksperymenty kolorystyczne - także w sferze wokalnej, a w melodyce wprowadzenie elementów zaczerpniętych z polskiej muzyki ludowej.
To ostatnie pozostaje w, logicznym związku z wykorzystanymi w części utworów wierszami Cypriana Norwida. Pełen melancholii album "Idee fixe" ma już wyraźny program: mówi o potrzebie choćby chwilowego powrotu do życia blisko natury, wśród ludzi "co mają t a k z a t a k, n i e z a n i e", głosząc równocześnie pochwałę pracy. Nie - jako źródła bogacenia się, ale jako wyróżnika człowieczeństwa.
Słabą stroną są pewne muzyczne dłużyzny, szczególnie rażące w utworach instrumentalnych "Białe góry" i "Twarzą do słońca". Niemen zgadza się z tym zarzutem. Trudno mu ocenić cały album, realizował go przez blisko półtora roku po trochu - kiedy tylko studio było wolne. Pod koniec przestało mu się podobać to, co nagrał na początku i chciał poprawić. Ostatecznie "Larwa" trafiła na płytę w zupełnie nowej wersji. A i tak nie jest zadowolony, bo utwór został źle zmiksowany: słowa tekstu nie są w pełni zrozumiałe.
Formalnie rzecz biorąc, Niemen to electric rock z wieloma różnymi elementami, jak soul, jaz, poezja śpiewana, ballada w stylu folk, archaiczny blues, folklor, orientalizm, rytmy wojskowe, śpiewy kościelne, obrzędy, efekty teatralne, filmowe oraz liryka, refleksja, ironia itd. (...). Tradycyjni krytycy muzyczni zaliczają Niemena do awangardy bądź do rock-awangardy, podczas gdy ja odbieram go jako klasyka, i więcej - jako hołd oddany przemijaniu, nostalgię nie tylko za miejscem urodzenia, lecz za światem, który odchodzi bezpowrotnie w przeszłość, bądź już dawno odszedł, a jego echa drzemią w starych kolumnach Grecji.
To pożegnanie na wiele lat z melotronem. Pełne rozmarzenia i melancholii brzmienie ustępuje nowoczesnym instrumentom elektronicznym. Pierwsza wersja Larwy - z podtytułem «wszechcywilizacji społeczny blues» - eksploduje funkowymi nastrojami, zjawiskowym odrealnionym przez przetwornik śpiewem. (...) Idee fixe II zaskakuje połączeniem Norwidowskich tekstów z jamowym graniem, w którym gitara elektryczna sąsiaduje z syntezatorami. Białe góry pokazują Niemena w samym centrum syntezatorowych eksperymentów. Takiego finału nie będzie już miała żadna rockowa płyta: Credo zainspirował Promethidion Norwida, zaś Sen srebrny Salomei - dramat Juliusza Słowackiego.
"Wszechcywilizacji społeczny blues" jest, jak powiedział sam Niemen, pastiszem o niebezpieczeństwach zachłannej nowoczesności, a Sygnały QSS odłaniają Ziemię z perspektywy wszechświata.
Idee fixe, zestaw złożony w winylowej wersji z dwóch longplayów i małej płyty. Stanowi jakby rekapitulację działań z kilku poprzednich lat. I jeszcze jeden manifest artystyczny, tym razem przygotowany z zespołem. Wybrane przez Niemena wiersze Norwida układają się w bardzo czytelne i piękne przesłanie : są w świecie prewne trwałe, tradycyjne wartości, o których nie można zapominać. Finał stanowi fragment Promethidiona: bo piękno na to jest, by zachwycało/do pracy - praca, by się zmartwychwstało. Muzyka z tego albumu - zawierającego i tym razem tylko kompozycje naszego artysty - jest urozmaicona. Czego tu nie ma! Próba zbudowania utworu tylko z efektów, dziwnych brzmień (QSS I). Ale też bardzo skomplikowane akcje. Ostinatowy rytm funky, a do tego "masa muzyczna" z nałożonymi na siebie kilku improwizacjami instrumentalnymi, śpiew - mimo tekstu - też w gruncie rzeczy traktowany instrumentalnie; a gdy milknie głos Niemena, jego rolę w utworze przejmuje saksofon Zbigniewa Namysłowskiego (Larwa). Pojawia się wątek folkloryzujący, bardzo swojski: Moja piosnka ma melodię stylizowaną na ludową, fortepian imituje cymbały, jakby góralskie zwroty odzywają się w partii skrzypiec. Ludowo-elektronicznego-jazzrockowego Niemena mamy wręcz w nadmiarze w Białych górach. Szczerze mówiąc chwilami jest to album dla zagorzałych zwolenników artysty. Czasami Niemen jakby cierpi na brak jasnej koncepcji artystycznej (Twarzą do słońca). I stara się zaintrygować słuchacza już samym zestawieniem elektronicznej pulsacji z długimi, stojącymi dźwiękami syntezatora (Straceńcy). Natomiast finałowe Credo ma - wyraźnie wynikający z programowości niemenowych poczynań - pastoralny wstęp instrumentalny. Potem - poza interpretowanym z egzaltacją wierszem - pojawia się improwizowany dialog syntezatorowo-saksofonowy Niemena i Namysłowskiego... Dodana mała płyta jest dobrą próbką elektronicznej muzyki teatralnej Niemena, przypomina jego wkład w Sen srebrny Salomei Słowackiego.
„Idee Fixe” – prawdopodobnie najbardziej niedoceniony album w jego dorobku (pamiętam zdawkowe, niechętne i chłodne – jakby pisane na zamówienie - recenzje tej płyty). Przypuszczam, że znalazłoby się wielu, którym te nagrania „przeczyściłyby uszy” na odbiór Sztuki, gdyby tylko – bagatelka – mieli możliwość zapoznania się z tym powszechnie nieznanym wydawnictwem. Według mnie z „Idee Fixe”, traktowanego jako spójna przemyślana muzyczno-tekstowa całość, przebija ogrom dystansu do współczesności, nostalgii za prawdami uniwersalnymi, ocalenia w człowieku wrodzonego pierwiastka dobra. Warstwa muzyczna (podobnie jak na płycie Niemen Enigmatic) nie pozostawia złudzeń, że mamy do czynienia z twórczością zakorzenioną w naszym kręgu kulturowym – nawet w QSS lub w „Twarzą do słońca” słyszę słowiańskie klimaty…
Boję się ulec jakimś chwilowym modom — powiedział mi, gdy robiłem z nim wywiad dla „Jazzu", jesienią 1978 roku. Wydany nieco wcześniej album Idee fixe - dwa longplaye i singel -na pewno nie budzi podejrzeń, że Niemen stał się muzycznym koniunkturalistą. A zaśpiewane tu przez niego wiersze Norwida układają się w ponadczasowe przesłanie: chodzi o życie wśród ludzi c o m aj ą t a k z a t a k, n i e z a n i e. O to, by praca była wyróżnikiem człowieczeństwa. O to, by w życiu kierować się wyższymi celami... Idee fixe - nagrywane partiami, w latach 1975-78 - to także muzyczne tour de force artysty. Od żonglowania dziwnymi brzmieniami (QSS I) po stylizacje na swojską ludowość (Moja piosnka). Od funky i „masy muzycznej" z kilku nałożonych na siebie improwizacji (Larwa) po pastoralne momenty (Credo). A mała płyta zawiera motywy przewodnie z muzyki do Snu srebrnego Salomei Juliusza Słowackiego... Wszedłem wtedy w kontakt z teatrem, miałem pracownię u Hanuszkiewicza. Fascynowała mnie atmosfera, myślałem, że to jakiś Panteon Sztuki... Potem dostrzegłem banalny świat popisujących się intrygantów. Stwierdziłem, że to za duże udawactwo i odszedłem. Dowiaduję się, że mój rozmówca zamierza dodać trochę muzycznych archiwaliów z tamtych czasów i pod tytułem Idee fixe wyjdą dwa kompakty. Bardzo byłem wtedy płodny jako kompozytor. Poza tym miałem takie założenie, żeby robić „fabularne" płyty.
Nie da się ukryć, że ten efektownie wydany album spotkał mało efektowny los. Nie miał rezonansu, na który zasługiwał. Niemen wyjaśnia to następująco: Nie bez znaczenia była tu rewolucja tępouchego McLarena. Ten album na dodatek wyszedł z trudem z tego powodu, że w Polskich Nagraniach mieli do mnie dużo zastrzeżeń. Ironia. Norwid stawał się niewygodny, zbyt wiele podtekstów i tak dalej... Wydali w końcu jakoś chyłkiem - mały nakład, do tego kiepsko wytłoczony.
Czy zgodzicie się ze zdaniem, że styl i rodzaj muzyki Niemena z "Idee fixe" jest właśnie tą długo poszukiwaną przez niego oryginalnością? Śmiem nawet zaryzykować stwierdzenie, że TEN Niemen jest najbardziej AUTENTYCZNYM Niemenem...
Wierzę w wychowawczą, posłanniczą rolę sztuki, kształtującą nas w obcowaniu z pięknem, uświadamiającą sens najistotniejszej domeny naszego życia, szeroko pojetej pracy. Tej idei pragnę służyć swoja muzyką.
W ostatnim albumie płytowym "Idee fxe", opartym na poezji Norwida, starałem się przekazać pewne treści. W utworze "Wszechcywilizacji społeczny blues" użyłem wiersza "Larwa". Norwid mówi tu o londyńskiej ulicy, której życie tętni i pełznie jak larwa z bielmem na oku, nie pozwalającym widzieć nic poza interesem i pieniędzmi. W wierszu "Marmur biały" poeta ubolewa nad niewdzięcznością ludu wobec swoich wieszczów. "Moja piosnka" jest natomiast wyrazem rozgoryczenia i tęsknoty do kraju ludzi uczciwych. Sa też na płycie "Sygnały QSS". Nawiązuję tu do niezbadanych jeszcze sygnałów kosmosu. W QSS-II-staram się skłonić do refleksji nad poszanowaniem piękna, które daje nam wszechświat. We wszystkich zresztą próbach kompozytorskich przyświeca mi cel poszukiwania źródeł piękna w myśl idei zachowania równowagi dobra i zła, wyzbycia się egoizmu.
Śmiem nawet zaryzykować stwierdzenie, że TEN Niemen jest najbardziej AUTENTYCZNYM Niemenem
Przykładem jest LARWA Norwida, która niejako wbrew mojej woli została zabita przez muzykę.
Ten album na dodatek wyszedł z trudem z tego powodu, że w Polskich Nagraniach mieli do mnie dużo zastrzeżeń. Ironia. Norwid stawał się niewygodny, zbyt wiele podtekstów i tak dalej... Wydali w końcu jakoś chyłkiem - mały nakład, do tego kiepsko wytłoczony.
Raz jeszcze apeluję o materiały wszelakie - związane z Idee fixe (archiwalne zdjęcia/skany artykułów, etc.), także opinie zarówno zwolenników, jak i przeciwników tego materiału.
Czy zgodzicie się ze zdaniem, że styl i rodzaj muzyki Niemena z "Idee fixe" jest właśnie tą długo poszukiwaną przez niego oryginalnością? Śmiem nawet zaryzykować stwierdzenie, że TEN Niemen jest najbardziej AUTENTYCZNYM Niemenem - takie wnioski wysnuliśmy my, młodzi słuchacze, podczas naszego elitarnego spotkania, na kilka tygodni przed oficjalnym zlotem fanów...
...zachęcam do dyskusji tych, którzy jeszcze się nie ujawnili
. . Dominie, lubisz używać takich dumnych słów, a mnie się zdaje, że elitarność naszego spotkania polegała głównie na liczbie osób (sztuk: 4 
).... . I faktycznie, zgodziliśmy się wszyscy, że ten album wyróżnia się spośród pozostałych oryginalnością i niepowtarzalnością. Wcześniejsze dokonania z "progresywnego" etapu twórczości Niemena (od 1969 roku) też uwielbiam, niemniej mieszczą się one w stylistyce rocka progresywnego czy fusion i można je jakoś odnieść do twórczości współczesnych im wykonawców. Katharsis jest niejako woltą i znakiem skierowania w automatyczno-elektroniczne rejony. Zaś Idee Fixe łączy w niezwykły sposób transową i charakterystycznie brzmiącą elektronikę z energią żywych muzyków. Nie znam nic innego, co by tak brzmiało, nic, do czego można by tę płytę porównać! Moim zdaniem jak na rok 1978 jest to niebywale nowoczesny album. .
.
Reasumując: tak, uważam, że Idee Fixe to rock progresywny.
Album Idee fixe, zrealizowany w latach 1975-78 – pojawia się tu zespół akompaniujący – w swej pierwotnej, analogowej wersji składał się z dwóch longplayów i dodatkowej, małej płyty. W zestawie Niemen od początku II to z kolei dwa kompakty, z dwoma bonusowymi, nie publikowanymi wcześniej nagraniami. Pierwsze to Sieroctwo, z częścią śpiewaną o – tak charakterystycznym – niemenowsko-norwidowskim klimacie i z długą częścią instrumentalną, też na pewno pasującą do reszty albumu. Druga premiera z tej reedycji Idee fixe to inna wersja Larwy, w wyraźnie zmienionej aranżacji, z syntezatorowym riffem w podkładzie, bez saksofonu... A jeśli chodzi o całość: Idee fixe ma też pewien „program”. Zaśpiewane tu przez artystę wiersze Norwida układają się w piękne, słuszne przesłanie. Nie przypadkiem na zakończenie pojawia się fragment Promethidiona: Bo piękno na to jest by zachwycało/Do pracy – praca by się zmartwychwstało. Muzyczna zawartość tego opus magnum jest tak bogata i ciekawa, że jej dokładny opis rozsadziłby tę recenzję.
) - czy "psychiczne zmęczenie" zespołu i lidera (o ile lider był zmęczony ) uwydatniało się w jakiś sposób na koncertach?; - - nieco nieudacznie, ale chciałem podkreślić moje zdanie na temat "oryginalnego stylu" i "muzycznej tożsamości" z czasów "Idee fixe" - tu też wniosek z prywatnego mini zlotu, o którym pisała Lau - "Idee fixe" to forma, której Niemen przez wiele lat poszukiwał zmieniając muzyczny styl i tematykę utworów - Jego apogeum! Dziękuję, że jesteście! Piszmy, jak odczuwamy muzykę Niemena - zależało Mu przecież na tym, abyśmy odczuwali ją głębiej niż nakazywałby rozum praktyczny... Cieszę się także, że sprawiłem komuś radość nieznanym nagraniem - ja chętnie się dzielę Ewo, czyżby Twoje koncerty z Laboratorium były jakościowo zdatne do słuchania?
Od roku realizuję płytę zatytułowaną „Zwątpienie i wiara”. Wykorzystuję teksty Norwida ułożone w pewną fabułę. Jest na tej płycie wiele momentów pejzażowych, kolorystycznych. Będę ją kończył w styczniu. Właśnie ostatnio rozmawiałem ze Zbyszkiem Namysłowskim i poprosiłem o współpracę przy tych nagraniach. Wyraził zgodę. Muzycy jazzowi to przede wszystkim ludzie bardzo koleżeńscy. Zawsze przy nich czułem się o parę klas niżej pod względem umiejętności. Ale żaden z nich nie dawał mi tego odczuć. Wydaje mi się, że na tyle rozwinąłem swoje umiejętności, że mogę od czasu do czasu nawiązać z nimi współpracę.
Wreszcie uważam,że dzieło to ma jedną ważną cechę: niesie ze sobą pewną ogromną Tajemniczość.Inne dzieła Niemena miały ją w mniejszym stopniu.
: "Intencja była taka: odtworzyć, ewokować atmosferę Londynu po stu latach, atmosferę miasta-molocha. Muzyka musiała być więc bardzo motoryczna. 
Krytyk ten zwrócił uwagę na to, że muzyka do "Larwy" jest programowo amorficzna, a więc niejako bezpostaciowa, co wydaje się przesadą ..
.) . Dobrze, że nie przeczytałam tej samokrytycznej opinii Niemena, zanim poznałam płytę, jeszcze bym się zasugerowała .
. Coś o tym wiem .
wspominał także o zbyt długich improwizacjach podczas koncertów. Ale zauważmy jednak, że nie przytoczyłem opinii z końca lat 70-tych, tylko nieco późniejszą... Zastanawiające jest, jakie wnioski wyciągnął artysta .
Bo jak wytłumaczyć fakt, że starczyło miejsca dla- jego zdaniem - nieudanej "Larwy" a zabrakło go dla tak ważnych i udanych utworów jak "Moja ojczyzna", czy "Sieroctwo"?
-a ma temat Sieroctwa. Może była jeszcze bardziej druzgocąca? A moim zdaniem to absolutny faworyt...
Poza tym nie znamy opinii
a ja uwielbiam: może deszcz pada (cięcie!)
?., więc wysyłam posta w takiej postaci, jaka jest .
chciałby zamieścić nagranie na którejś z dwóch płyt, to miejsce by się z pewnością znalazło, choćby kosztem utworu instrumentalnego... Poza tym odszedł może od pewnych punktów swojej kreacji z lat 70-tych po tym, jak ostatecznie był poddawany nieustannej krytyce medialnej w tym co robił.
Przestał być tak radykalny.
(...)ale już można odpowiedzieć, że gdyby nagrano "Moją ojczyznę" iMi chodziło o to, czy byłoby miejsce bez takich kosztów...
Jakoś nie sądzę, żeby Niemen zamieszczał jakiś utwór na tej płycie po to, żeby zaprezentować czyjeś możliwości. Epoka popisów w karierze
Ale albo nie chciał, albo też -co wydaje się prawdopodobne- postawił jednak na dynamiczny utwór instrumentalny, aby w większym stopniu niż byłoby to możliwe w "Mojej ojczyźnie" zaprezentować możliwości muzyków.
-a już raczej wtedy minęła, tak mi się zdaje . Upatrywałabym innej przyczyny dużej liczby instrumentalnych utworów. To płyta wydana po Katharsis, które było prawie instrumentalnym albumem, przypominającym światu, że też jest instrumentalistą i że utwory bez tekstu także mogą nieść ze sobą treść. Niemen postawił na przekaz pozawerbalny, co było chyba dobrą decyzją, bo płyta nie jest dzięki temu tak "ciężka" od słów.Ja też nie narzekam - koniec końców i tak moje ukochane Sieroctwo znalazło się na płycie.
I prawdę mówiąc- ja nie smucę się dokonanym przez Czesława wyborem
Jakkolwiek uwielbiam ten numer, nie wydaje się Wam, że płyta słuchana bez Sieroctwa ma nieco inny wydźwięk niż z Sieroctwem na początku? Mam wrażenie, że przez wprowadzenie na start piosenki, tracą nieco siłę wyrazu QSS. Zostają sprowadzone do przebitek pomiędzy piosenkami. Kiedy płyta zaczyna się od QSS, nabierają one więcej autonomii.Chyba nie do końca słusznie użyłam słowa "autonomia". Raczej niż "niezależność" miałam tu na myśli istotną i równorzędną względem pozostałych utworów rolę w budowaniu albumu. Bo jasne jest, że w myśl tego co pisał Geronimo, gdyby wyrwać QSS z kontekstu, to straciłyby siłę wyrazu. Natomiast również nieco ją tracą, przykryte tak wyrazistym utworem "spoza płyty" jak Sieroctwo.
Jakkolwiek uwielbiam ten numer, nie wydaje się Wam, że płyta słuchana bez Sieroctwa ma nieco inny wydźwięk niż z Sieroctwem na początku?
...o ile sobie przypominam wywiady zapowiadające album o roboczym tytule "Desperatio et Credo", to już wtedy Cz.Niemen sygnalizował zamiar, aby zacząć właśnie od "Sieroctwa"...
Jednak bardziej szkoda, że nie znalazły się na tej płycie, zwłaszcza "Sieroctwo", które też jest moim nr 1.
A to jest już zastanawiające - niemal wszystkim biorącym udział w tej dyskusji najbardziej podoba się "Sieroctwo"- pominięte w pierwotnej wersji albumu !
Czy nie było w pobliżu nikogo, kto namówiłby Czesława, aby pozostawić ten utwór..?
I tyle.
Cała płyta jest norwidowska, tyle, że dość dużo jest instrumentalnej muzyki jednocześnie. Całość ubrałem w jakiś taki fabularny temat. Miało być jeszcze kilka wiersza Norwida, np. "Sieroctwo", "Moja ojczyzna", ale się nie znalazły ostatecznie, ponieważ nie dokończyłem ich.
Znalazłam jeszcze jedną wypowiedź na temat płyty "Idee fixe", udzieloną Jerzemu Kordowiczowi w listopadzie 1991r.:
I tyle.
miał chyba na myśli, że nie nagrał na nowo- już solo. To pasowałoby do wypowiedzi wcześniej cytowanej (właśnie przez Ewę).czy z okresu Idee Fixe zachowały się jakieś koncerty w formie DVD?
Czy estońska telewizja nie nagrywała przypadkiem koncertu podczas trasy po ZSSR?
W czasie trasy po ZSRR obszerne fragmenty koncertów były kręcone na 16mm taśmie przez zespoły tamtejszej "kroniki filmowej".
Wszelkie podobieństwa do prawdziwych wydarzeń są zupełnie przypadkowe, ale miło słyszeć, że gdzieś, może taki dokument istenieje....Acha, oczywiście informacja o promocyjnym wydaniu Ody na Allegro jest prawdziwa.
Żeby nie było wątpliwości - mój list jest całkowicie wyssany z palca w ramach primaaprilisowego niemogęsiępowstrzymania
Tyle, że po Węgrach próbujących sprzedawać nagrania Niemena za kilkaset dolarów, takie rzeczy po prostu specjalnie mnie nie dziwią
Tak więc przedstawiony program i obecność zespołu była dla mnie pewnym zaskoczeniem. Ale program był świetny, zespół zrobił wrażenie. Kilka fragmentów szczególnie utkwiło mi w pamięci (Chłodna ironia przemijających pejzaży, Twarzą do Słońca). Oczywiście w trakcie koncertu parę osób wyszło, ale większość wiedziała po co przyszła, owacja na koniec była długa. Już wówczas zbierałem płyty , ktoś po koncercie przyniósł jakiś dziwny, nieznany mi LP do podpisu (dziś wiem, że była to "Ode To Venus"). Czekałem potem bardzo długo na płytę z tym programem, wypytując często w sklepach o Zwątpienie i Wiarę Niemena. Trwało to blisko dwa lata. W końcu album się ukazał pod zmienionym tytułem, no i brakowało na nim Mojej Ojczyzny. Właściwie do dziś nie rozumiem dlaczego ten utwór nie ukazał się w na CD - nieco poszerzonym w stosunku do LP, w drugim boxie. Szkoda. Pozdrawiam. K.
Czy ktoś może zna znaczenie skrótu "QSS" użytego w tytułach 2 utworów z tej płyty ?
Pamiętam jak mnie zachwycił, gdy Domin puścił mi go po raz pierwszy dwa lata temu. Dziś zachwyca mnie równie mocno! Gdy tego słucham ogarnia mnie niesamowity wręcz spokój, samo oczekiwanie podczas czterominutowego wstępu na głos Niemena wywołuje u mnie jakiś dziwny dreszcz emocji, a gdy głos Niemena zaczyna się roztaczać wokół mnie... to jest coś pięknego Chciałbym, żeby kiedyś któraś z wersji "Mojej Ojczyzny" ukazała się na prawdziwej ogólnodostępnej płycie. To chyba moje największe marzenie względem wydawnictw Niemena.
Najpierw rozsypał się zespół, który nagrał „Aerolit”. Potem zmarł tragicznie perkusista Piotr Dziemski. Potem była oferta nagrywania muzyki do przedstawień teatralnych ze strony zaprzyjaźnionego reżysera Bernarda Forda Hanaoki. I nagrana całkowicie solo elektroniczna płyta „Katharsis”. Ascetyczna, monotonna, tajemnicza, powstała w cieniu śmierci Piotra Dziemskiego, z którym Niemen bardzo się zaprzyjaźnił.
„Idee fixe” z roku 1978 to pewien powrót do zespołowego grania. Choć nadal dominuje Niemen i jego elektroniczne klawiatury, pojawiający się w części nagrań dodatkowi muzycy – gitarzysta, żywa sekcja rytmiczna ponownie na płycie Niemena Sławomir Piwowar i Zbigniew Namysłowski – przekładają się na bogatszą niż poprzednio warstwę melodyczną. „Katharsis” odbierało się z mieszanymi uczuciami: z jednej strony całkiem ciekawe pomysły brzmieniowe i efekty dźwiękowe, kilka bardzo udanych kompozycji, z drugiej – monotonia brzmienia wczesnych syntezatorów. „Idee fixe” brzmienie ma wyraźnie bogatsze. Elektronika i syntezatory nadal dominują, ale tym razem Niemen wydobywa z nich dużo ciekawsze, pełniejsze dźwięki.
„Idee fixe” to obszerny zestaw – dwie duże płyty, jedna mała, w wersji CD (z dwoma bonusami: „Sieroctwem” i drugą wersją „Larwy”) – ponad 100 minut muzyki. Podstawowy album to dzieło spółki autorskiej Niemen-Norwid; po raz pierwszy całość tekstów na albumie to dzieła wyłącznie wielkiego poety. Dodana mała płytka zawiera z kolei fragmenty muzyki do przedstawienia „Sen srebrny Salomei” Juliusza Słowackiego. Muzycznie – rzecz bardzo ambitna, bardzo urozmaicona.
Część utworów kontynuuje elektroniczne granie znane z „Katharsis”. Ot, choćby „QSS I”: zbiór efektów, nietypowych syntezatorowych barw i brzmień, w części II uzupełniony wokalizami. Podobnym krótkim przerywnikiem są „Straceńcy”. Podobnie melorecytowane „Moja piosnka”, z lekko góralskim klimatem, dyskretnie uzupełniana skrzypcami, „Chłodna ironia przemijających pejzaży” i „Credo”, wszystkie trzy rozwijające się w intrygujące, elektroniczne, majestatyczne pejzaże dźwiękowe, w przypadku „Credo” z ładnym duetem Namysłowskiego i Niemena. Podobnie „Idącej kupić talerz Pani M.”. Nastrojowe, filmowe w klimacie malowanie dźwiękiem mamy w „Legendzie scytyjskiej”.
Z drugiej strony są utwory łączące syntezatorowe brzmienia z bardziej zespołowym graniem, taka trochę synteza „Katharsis” i „Aerolitu”. „Sieroctwo”: dynamiczny, rytmiczny utwór. Podobnie „Larwa”: żywa, funkująca sekcja, do tego gęste, bogate elektroniczne tło i wybijająca się na pierwszy plan improwizacja fortepianu elektrycznego, w dalszej części utworu uzupełniona o ładne saksofonowe solo, przejmujące rolę linii wokalnej. (Druga wersja jest nieco spokojniejsza.) Na podobnej, funkowej podstawie rytmicznej opiera się „Laur dojrzały”. „W poszukiwaniu źródła”: trochę syntezatorowania, perkusyjne popisy, wokalizy... Ciekawie wypada taka synteza zespołowego i elektronicznego grania, żywiołowy jazzrock z lekkim dodatkiem góralskich motywów i dużą porcją elektroniki w prawie 10-minutowych „Białych górach”. Również w „Twarzą do słońca” mamy konkretną porcję jazz-rocka fusion, trochę kojarzącego się z poczynaniami... SBB. Dodane na małej płycie fragmenty utworów do przedstawienia „Sen srebrny Salomei” to raczej muzyka typowo ilustracyjna, dość oszczędnie syntezatorowe miniatury w duchu „Katharsis” – z pominięciem finałowej, podniosłej „Pieśni Wernyhory”.
Jest w tej płycie coś, co przypomina „Biały Album” Beatlesów. Ciągle coś się dzieje: dużo różnych pomysłów, barw i brzmień, ułożone w skrzącą się od pomysłów całość. Bardzo ambitne to dzieło i na pewno niełatwe w odbiorze. Ale na pewno poznania warte.
Obrazu nie udało się pobrać z zewnętrznego adresu.Obrazu nie udało się pobrać z zewnętrznego adresu. ". Mam nadzieję, że ty, Puszku, zgadzasz się ze mną i też chciałbyś powiedzieć naszemu mistrzowi: "Idee Fixe to jest sens życia", aby uświadomić mu, że album ten, chociaż małym gronie, został doceniony. W XXI wieku nie można liczyć, że nowe pokolenia zakochają się w takiej muzyce (chociaż jak na dzień języka polskiego przyniosłem m.in. Idee Fixe i niektórzy kołysali się na "Larwie" i niektórzy powiedzieli, że fajna muzyka) bowiem zostały omamione przez proste dźwięki w idei dążenia do uproszczenia świata "w iluzji sił potrzeby". ).
Gwoli ścisłości, "Idee fixe" to album składający się z dwóch czarnych płyt długogrających, sprzedawanych w zestawie z EP zawierającą muzykę do spektaklu "Sen srebrny Salomei".
Idee fixe- skan M-Z.jpg
niemen_berlin_1978_small.jpg
idee_fixe_40th_anniversary_d189.png
